ความเชื่อด้านโชคลางเป็นสิ่งที่อยู่คู่กับสังคมไทยมาอย่างยาวนาน และหนึ่งในนั้นมีความเกี่ยวข้องกับ ‘สัตว์’ ที่พฤติกรรมและรูปลักษณ์ของพวกมันได้กลายมาเป็นสัญลักษณ์ของโชคลางและอำนาจเหนือธรรมชาติ ในวันนี้ ALTV จะพามาสำรวจที่มาของความเชื่อเรื่องลางบอกเหตุที่มาพร้อมกับสัตว์ทั้ง 4 ชนิด จะมีอะไรบ้างไปดูพร้อมกันเลย

แมวดำตัดหน้า

'แมวดำ' เป็นสัตว์ที่มีความเกี่ยวพันกับความเชื่อเรื่องลางสังหรณ์และอำนาจลี้ลับมาอย่างยาวนาน หลายคนอาจเคยได้ยินกันมาบ้างกับคติความเชื่อที่ว่า ‘หากพบเห็นแมวดำวิ่งตัดหน้าจะเกิดเรื่องไม่ดีในอนาคต’ หรือที่ผู้เฒ่าผู้แก่บอกต่อ ๆ กันว่า ‘แมวดำเป็นแมวผี’ แม้จะเป็นความเชื่อที่ถูกส่งต่อกันมาปากต่อปาก แต่ก็สามารถส่งผลกระทบต่อแมวดำอย่างร้ายแรง เช่น การถูกทิ้งขว้าง ไม่เป็นที่ต้องการของผู้คน 

ประเทศในแถบยุโรปและอเมริกาเหนือเชื่อกันว่าแมวดำเกี่ยวข้องกับ ไสยศาสตร์ มนตร์ดำ เป็นที่สิงสู่ของพลังงานชั่วร้ายและซาตาน ในช่วงยุคกลางมีการค้นพบว่า ตราสาร Vox in Rama โดย สมเด็จพระสันตะปาปาเกรกอรี่ที่ 11 อ้างว่าแมวดำ ถือเป็นอีกร่างหนึ่งของปีศาจและซาตาน ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการส่งต่อความเชื่อเรื่องโชคร้ายที่มาพร้อมแมวดำ

นอกจากนี้ในเชิงจิตวิทยา ‘สีดำ’ บนตัวน้องแมวนั้น ถูกกำหนดให้มีความหมายแฝงถึงสิ่งอัปมงคล และความชั่วร้ายมาโดยตลอด จึงเป็นไปได้ว่าการพบเห็นแมวดํา จะเชื่อมโยงไปถึงอารมณ์ความรู้สึกของคนเรา ที่ทำให้รู้สึกถึงอันตราย ความไม่ปลอดภัย และอีกแง่มุมหนึ่งการที่แมวดำตัดหน้าอาจไม่ใช่สัญญาณของอะไรเลย แต่เป็นเพียงกุศโลบายไว้เตือนใจให้ระมัดระวังในการเดินทางไปไหนมาไหนมากขึ้น โดยเฉพาะกรณีที่อยู่บนท้องถนน การมีสัตว์วิ่งตัดหน้ารถในระยะกระชั้นชิด อาจทำให้เกิดอุบัติเหตุรุนแรงได้นั่นเอง

ตุ๊กแกร้องทักตอนกลางวัน 

ตุ๊กแก (Gecko) สัตว์เลื้อยคลานชนิดหนึ่งที่มักพบเห็นได้ทั่วทุกภาคของไทย มักอาศัยอยู่ตามพื้นที่ป่า และอาคารบ้านเรือน คนไทยสมัยก่อนมีความเชื่อเกี่ยวกับตุ๊กแกว่า 'ถ้าได้ยินตุ๊กแกร้องตอนกลางวันจะเกิดเรื่องไม่ดี' เช่น อาจเกิดอุบัติเหตุ มีคนในครอบครัวล้มป่วย หรือเสียชีวิต โดยความเชื่อดังกล่าวมาพร้อมกับความเชื่อที่ว่า 'วิญญาณของบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้วจะเข้ามาสิงสถิตย์ในร่างของตุ๊กแก และจะคอยส่งเสียงร้องเตือนลูกหลาน' นั่นเอง  

เสียงตุ๊กแกสามารถบอกเหตุการณ์ล่วงหน้าได้หรือไม่ ยังไม่มีอะไรมาพิสูจน์ได้ แต่โดยธรรมชาติของตุ๊กแกที่ส่งเสียงร้องนั้นมาจาก 2 สาเหตุหลัก ๆ คือ ส่งเสียงร้องเพื่อ ‘ดึงดูดตัวเมีย’ และ ‘ปกป้องอาณาเขต’ โดยเสียงร้องอย่างหลังจะเป็นการส่งสัญญาณเตือนสัตว์อื่น ๆ ที่เข้าใกล้รัศมีของพวกมันซึ่งแน่นอนว่ารวมถึงมนุษย์ด้วย

นอกจากนี้ ตุ๊กแกมักชอบส่งเสียงร้องในเวลาพลบค่ำ การที่ตุ๊กแกร้องในตอนกลางวันจึงเป็นสิ่งที่หลายคนมองว่าผิดธรรมชาติ สามารถตีความได้ว่าเป็นลางร้าย ในอีกแง่มุมหนึ่งอาจเป็นความหวังดีของผู้ใหญ่ที่ต้องการเตือนให้ลูกหลานระมัดระวังตัวก่อนออกเดินทางเพียงเท่านั้น

งูเลื้อยเข้าบ้านถือเป็นสิริมงคล 

การที่วันดีคืนดีสัตว์มีพิษร้ายแรงอย่าง ‘งู’ เลื้อยเข้ามาในที่อยู่อาศัยของคุณย่อมไม่ใช่เรื่องดี แต่ถึงอย่างไรก็ตามเรามักได้ยินผู้หลักผู้ใหญ่ย้ำเสมอว่า การที่งูเลื้อยเข้ามาในบ้านถือเป็นสิริมงคล บ้างก็บอกว่าเป็น ‘งูเจ้าที่’ ห้ามเข้าไปตี หรือทำร้าย แสดงให้เห็นถึงคติความเชื่อของคนไทยที่ว่างูเกี่ยวข้องกับอำนาจเหนือธรรมชาติในฐานะเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ต้องเคารพ

ความเชื่อเรื่องการเคารพนับถือ “งู” ไม่เพียงแพร่หลายในบ้านเราเท่านั้น แต่รวมถึงประเทศต่าง ๆ ในทวีปเอเซีย อย่างประเทศอินเดีย งูเป็นตัวแทนของสิ่งศักดิ์สิทธิ์ มีความเกี่ยวข้องกับบรรดาเทพพระเจ้าตามศาสนาพรามห์-ฮินดู ในบางพื้นที่มีวัฒนธรรมบูชางูเพื่อความเป็นสิริมงคล เช่น พิธีกรรมที่ชื่อว่า “นาคาปัญจามี” (Naga Panchami) ที่จะจัดขึ้นในช่วงฤดูฝน มาจากความเชื่อที่ว่าหากบูชาแล้ว จะมีโชคลาภและทำให้รอดพ้นจากการถูกงูทำร้าย ซึ่งเป็นวัฒนธรรมการเคารพบูชางูที่มีรากฐานความเชื่อมาจาก ‘ความกลัว’ การเคารพ บูชาเป็นไปเพื่อเรียกขวัญกำลังใจให้ตนรอดพ้นจากอันตรายจากงู ซึ่งแนวคิดดังกล่าวก็ได้แพร่หลายไปยังประเทศอื่น ๆ รวมถึงบ้านเราด้วยเช่นเดียวกัน

นกแสกบินผ่านบ้านจะมีคนเสียชีวิต 

คนไทยสมัยก่อนเชื่อว่า 'นกแสก' หรือ 'นกฮูก' เกี่ยวข้องกับความตาย หากได้บินผ่านหลังคาบ้านใคร บ้านหลังนั้นจะมีอันเป็นไปภายใน 3-7 วัน นอกจากนี้ในวัฒนธรรมของชนพื้นเมืองแอฟริกานกฮูกเกี่ยวข้องกับไสยศาสตร์ มนตร์ดำ การพบเห็นนกฮูกอาจหมายถึงลางบอกเหตุว่าจะเกิดเรื่องร้ายในอนาคต

สาเหตุที่ภาพลักณ์ของนกแสกถูกมองว่าเป็นสัตว์อัปมงคล ส่วนหนึ่งมาจากรูปลักษณ์ที่ดูลึกลับ น่าเกรงขาม พวกมันมีตากลมโตสีดำ และจะเปลี่ยนเป็นสีแดงเมื่อกระทบแสงไฟ เวลาพวกมันตกใจหรือต้องการข่มขวัญศัตรู ดวงตาจะเบิกโพล่งและหมนุคอไปรอบ ๆ ได้เกือบ 270 องศายิ่งทำให้ดูน่ากลัว

นอกจากนี้นกแสกเป็นสัตว์ที่หากินกลางคืนมักอาศัยอยู่ตามป่ารกทึบใกล้เขตชุมชน ซึ่งอาจทำให้เรามีโอกาสเห็นพวกมันบินวนเวียนอยู่ตามหลังคาบ้านเรือนของผู้คนได้

นอกจากเรื่องราวและคติความเชื่อที่เกี่ยวข้องกับสัตว์แล้ว ALTV ยังมีสิ่งที่น่าสนใจอย่าง 'เรื่องราวมิตรภาพระหว่างคนและสัตว์' ให้ได้รับชมต่อที่รายการ ตัวโปรดตัวป่วน ทางช่อง ALTV ช่อง 4 ทีวีเรียนสนุก