การปกครองระบอบประชาธิปไตย 

ประชาธิปไตย (Democracy) คิดค้นขึ้นครั้งแรกในสมัยกรีกโบราณโดยชาวเอเธนส์ หรือเมื่อ 2,500 ปีมาแล้ว เป็นระบอบการปกครองที่อำนาจสูงสุดเป็นของประชาชน ให้ความสำคัญกับสิทธิและเสรีภาพของประชาชนเป็นหลัก ซึ่งมีรากฐานแนวคิดว่าทุกคนเกิดมามีศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์เท่าเทียมกัน  

รูปแบบของระบอบประชาธิปไตย 

รูปแบบการปกครองระบอบประชาธิปไตยที่ใช้กันในโลก มี 3 แบบด้วยกัน คือ รูปแบบประชาธิปไตยระบบรัฐสภา, ประชาธิปไตยระบบประธานาธิบดี, ประชาธิปไตยระบบกึ่งรัฐสภากึ่งประธานาธิบดี  

รูปแบบประชาธิปไตยระบบรัฐสภา

• ประมุขของรัฐแยกออกจากตำแหน่งบริหาร อาจเป็นได้ทั้ง พระมหากษัตริย์ และประธานาธิบดีก็ได้ 
• หัวหน้าฝ่ายบริหาร คือ นายกรัฐมนตรี 
• คณะรัฐบาลมาจากรัฐสภา 
• ใช้หลักการถ่วงดุลอำนาจ นายกสามารถใช้อำนาจยุบสภาผู้แทนราษฎร เพื่อให้มีการเลือกตั้งใหม่ได้ 

รูปแบบประชาธิปไตยระบบประธานาธิบดี  

• ประธานาธิบดีมาจากการเลือกตั้งโดยตรง  
• ประมุขของรัฐและประมุขของฝ่ายบริหารคือคนเดียวกัน 
• ใช้หลักการคานอำนาจ 
• ประธานาธิบดีสามารถแต่งตั้งคณะรัฐมนตรี โดยอำนาจนิติบัญญัติ อำนาจบริหาร และอำนาจตุลาการเป็นอิสระจากกัน สามารถถ่วงดุลกันได้ 

รูปแบบประชาธิปไตยระบบกึ่งรัฐสภากึ่งประธานาธิบดี   

•  มีประธานาธิบดีเป็นประมุขของรัฐและเป็นหัวหน้าฝ่ายบริหาร  
• ประธานาธิบดีมีอำนาจแต่งตั้งนายกรัฐมนตรีและคณะรัฐบาล 
• นายกรัฐมนตรีต้องรับผิดชอบต่อทั้งประธานาธิบดีและรัฐสภา  

การปกครองระบอบเผด็จการ  

ระบอบเผด็จการ (Dictatorship) คือ รูปแบบการปกครองที่รวบอำนาจการปกครองและอำนาจบริหารไว้ที่บุคคลเพียงบุคคลเดียว ให้ความสำคัญกับผู้ปกครองประเทศมากกว่าสิทธิและเสรีภาพของประชาชน รูปแบบการปกครองแบบเผด็จการแบ่งได้ 2 ประเภท คือ เผด็จการแบบอำนาจนิยม และ เผด็จการแบบเบ็ดเสร็จ 

การปกครองระบอบเผด็จการแบบอำนาจนิยม  

มาจากการทำรัฐประหารโดยผู้นำหรือคณะบุคคลโดยใช้กำลังทางทหารหรือกองทัพเข้ายึดอำนาจรัฐบาลเดิม มีการใช้อำนาจเข้าควบคุมกิจการทางการเมืองทั้งหมด แต่ไม่ควบคุมด้านเศรษฐกิจและสังคม จึงทำให้ประชาชนไม่สามารถมีส่วนร่วมทางการเมืองหรือเลือกตั้งได้ แต่ยังมีสิทธิเสรีภาพในการนับถือศาสนา หรือประกอบธุรกิจได้ปกติ 

การปกครองระบอบเผด็จการแบบเบ็ดเสร็จ  

ผู้นำหรือผู้ปกครอประเทศมีอำนาจสูงสุดและใช้อำนาจเด็ดขาดเบ็ดเสร็จเพียงผู้เดียว โดยจะเข้าควบคุมทั้งด้านการเมือง เศรษฐกิจ และสังคม รวมถึงเครื่องมือสื่อสารทุกชนิด มีความยึดมั่นในอุดมการณ์ของผู้นำและมีการปลูกฝังค่านิยมบางอย่างเพื่อสร้างความชอบธรรมให้กับการใช้อำนาจ และประชาชนไม่สิทธิวิพากวิจารณ์การกระทำของรัฐได้ โดยต้นแบบของระบอบเผด็จการแบบเบ็ดเสร็จ ได้แก่ ระบบเผด็จการนาซี ระบบเผด็จการฟาสซิสต์ และ ระบบเผด็จการคอมมิวนิสต์