สมาพันธ์หัวใจโลก (World Heart Federation) ได้กำหนดให้ทุกวันที่ 29 กันยายน ของทุกปี ถือเป็นวัน วันหัวใจโลก (World Heart Day) เพื่อสร้างความตระหนักถึงความสำคัญของโรคหัวใจและหลอดเลือด ซึ่งเป็นสาเหตุการเสียชีวิตของคนทั่วโลกเป็นอันดับต้น ๆ
ในวันนี้ ALTV ขอนำ 5 ความเชื่อผิด ๆ ที่คนยังเข้าใจผิดเกี่ยวกับโรคหัวใจมาฝากกัน เพื่อหันมาให้ความสำคัญกับหัวใจของเรามากขึ้น
เรื่องเข้าใจผิดเกี่ยวกับโรคหัวใจ
❌โรคหัวใจเป็นโรคของผู้สูงอายุเท่านั้น
ความจริง : ผู้ป่วยโรคเบาหวานและโรคอ้วน ที่สามารถนำไปสู่โรคหัวใจ เพิ่มขึ้นในกลุ่มคนอายุน้อย ผลมาจากไลฟ์สไตล์ในยุคใหม่ที่เปลี่ยนไป ผู้คนเคลื่อนไหวร่างกายน้อยลง การสูบบุหรี่หนัก อยู่ในภาวะเครียด หรือพักผ่อนน้อย
โรคหัวใจเป็นคำกว้าง ๆ ที่ไว้นิยามโรคที่เกี่ยวข้องกับหัวใจและหลอดเลือด สามารถแบ่งได้หลายชนิด ได้แก่ โรคลิ้นหัวใจตีบและรั่ว โรคหัวใจล้มเหลว โรคกล้ามเนื้อหัวใจผิดปกติ โรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ หรือ โรคหัวใจพิการแต่กำเนิด ถึงแม้ว่าเป็นโรคที่ขึ้นชื่อว่าพบบ่อยในกลุ่มผู้สูงอายุ แต่ก็มีสิทธิ์พบได้ในเด็กและคนหนุ่มสาวอายุน้อยเช่นกัน โดยเฉพาะ “โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ” ที่เป็นสาเหตุการเสียชีวิตของคนไทยอันดับต้น ๆ
อ้างอิงจาก ศูนย์ป้องกันและควบคุมโรคของสหรัฐฯ (CDC) ระบุไว้ว่า จำนวนคนวัยหนุ่มสาวมากที่ป่วยด้วยโรคหัวใจมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ โดยในระหว่างปี 2000 - 2016 อัตราการเกิดเสี่ยงอาการหัวใจวายในกลุ่มคนอายุน้อยจะเพิ่มขึ้น 2% ในทุกปี
โดยส่วนหนึ่งเป็นผลมาจาก จำนวนผู้ป่วยโรคเบาหวานและโรคอ้วน ที่สามารถนำไปสู่โรคหัวใจ เพิ่มขึ้นในกลุ่มคนอายุน้อย ตั้งแต่ 30-65 ปี เป็นผลมาจากไลฟ์สไตล์ในยุคใหม่ที่เปลี่ยนไป ผู้คนเคลื่อนไหวร่างกายน้อยลง การสูบบุหรี่หนัก อยู่ในภาวะเครียด หรือพักผ่อนน้อย
❌โรคหัวใจเป็นปัญหาของผู้ชาย
ความจริง : ผู้หญิงมีโอกาสเสี่ยงต่อโรคหัวใจเช่นเดียวกับผู้ชาย โดยเฉพาะในกลุ่มผู้หญิงวัยรุ่นและวัยทำงาน
โรคหัวใจเคยถูกมองว่าเป็นปัญหาสุขภาพของผู้ชาย แต่ในความเป็นจริงแล้วผู้หญิงก็มีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคหัวใจไม่แพ้กัน ซึ่งในปัจจุบันตัวเลขผู้ป่วยหญิงก็กำลังเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในกลุ่มผู้หญิงวัยรุ่นและวัยทำงาน
ตามข้อมูลจาก สมาคมหัวใจแห่งยุโรป หรือ European Society of Cardiology (ESC) พบว่า อัตราการเสียชีวิตจากโรคหัวใจในกลุ่มผู้หญิงอายุน้อยกว่า 65 ปี นั้นเพิ่มขึ้น โดยมีปัจจัยเสี่ยงสำคัญคือ การป่วยด้วยโรคเบาหวานและโรคอ้วน ซึ่งเป็นต้นเหตุของโรคหัวใจ นั่นแปลว่าโรคหัวใจจึงเป็นปัญหาสุขภาพที่พบได้ในทุกกลุ่มคน ตั้งแต่วัยเด็กจนถึงวัยชรา และไม่จำกัดเพศ
❌โรคหัวใจไม่เกี่ยวกับสุขภาพจิต
ความจริง : ผู้ที่มีภาวะเครียดสะสม นั่นเป็นเพราะความเครียดจะส่งผลให้ความดันสูงมากกว่าคนปกติ หัวใจทำงานหนักขึ้น
แม้ว่าโรคหัวใจจะมีความเสี่ยงทางด้านกายภาพ ไม่ว่าจะเป็น พันธุกรรม พฤติกรรมการกิน หรือไลฟ์สไตล์ที่ไม่ดี แต่สุขภาพจิตที่แย่ ก็มีโอกาสทำให้เสี่ยงเป็นโรคหัวใจได้เช่นเดียวกัน โดยเฉพาะผู้ที่มีภาวะเครียดสะสม นั่นเป็นเพราะความเครียดจะส่งผลให้ความดันสูงมากกว่าคนปกติ หัวใจทำงานหนักขึ้น ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อการเป็นโรคหัวหรือหัวใจวายเฉียบพลันได้ เพราะฉะนั้น นอกจากการดูแลร่างกายแล้ว การดูแลสุขภาพจิตก็สำคัญไม่แพ้กัน อย่าลืมให้เวลาตัวเองพักผ่อนและทำกิจกรรมที่ช่วยผ่อนคลายความเครียด เพื่อสุขภาพที่ดีทั้งร่างกายและจิตใจ
❌เป็นโรคหัวใจ ห้ามออกกำลังกาย
ความจริง : การออกกำลังอย่างเหมาะสมจะช่วยให้การทำงานของกล้ามเนื้อหัวใจและระบบไหลเวียนโลหิตดีขึ้น
หลายคนยังเข้าใจว่าเมื่อเป็นโรคหัวใจจะไม่สามารถออกกำลังกายได้เลย ซึ่งเป็นความเชื่อที่ผิด อ้างอิงจาก โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ระบุว่า หากป่วยเป็นโรคหัวใจสามารถออกกำลังกายได้ โดยการออกกำลังอย่างเหมาะสมจะช่วยให้การทำงานของกล้ามเนื้อหัวใจและระบบไหลเวียนโลหิตดีขึ้น แต่เพราะความรุนแรงของโรคของตแต่ละคนแตกต่างกันไป จึงต้องทำอย่างระมัดระวัง ไม่หักโหม และควรปรึกษาแพทย์เพื่อหารูปแบบการออกกำลังกายที่เหมาะสม
❌โรคหัวใจมีสัญญาณเตือนเหมือนกัน คือ “เจ็บหน้าอก”
ความจริง : อาการเจ็บหน้าอกไม่ใช่อาการเดียวของโรคหัวใจ อาการอื่น ๆ เช่น หายใจลำบาก เหนื่อยง่าย ปวดหรือไม่สบายที่แขน คอ หรือกราม ก็อาจเป็นสัญญาณของโรคหัวใจได้
ถึงแม้ว่าส่วนใหญ่จะมีอาการแน่นหน้าอกนำมาก่อน แต่สัญญาณเริ่มต้นของโรคหัวใจของแต่ละคน อาจแตกต่างกัน ในบางคนอาจเริ่มจากอาการหายใจไม่อิ่ม ใจสั่น เวียนหัวเรื้อรัง คลื่นไส้ ปวดไหล่ คอ และหลัง เป็นต้น
ความเชื่อผิด ๆ เกี่ยวกับโรคหัวใจ อาจทำให้คนละเลยการดูแลสุขภาพและเสี่ยงต่ออาการหัวใจได้ง่ายขึ้น เพราะฉะนั้น หากรู้สึกไม่สบายใจหรือสงสัยว่าตัวเองอาจมีอาการของโรคหัวใจ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อขอคำแนะนำและวินิจฉัยต่อไป
อ้างอิง สมาคมหัวใจแห่งยุโรป, โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย, ศูนย์ป้องกันและควบคุมโรคของสหรัฐฯ (CDC)
