เมื่อทุกบ้านต้องเตรียมรับมือกับค่าไฟที่พุ่งสูงขึ้น ถึงแม้จะใช้ไฟในปริมาณที่เท่าเดิมก็ตาม ทุกคนอยากรู้ไหมว่าเครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้านที่ใช้เป็นประจำทุกวันเปลืองไฟจริงหรือ วันนี้ ALTV จะพาทุกคนไปเรียนรู้ และลองคำนวณค่าไฟฟ้า เพื่อให้เตรียมรับมือกับการจ่ายค่าไฟที่อาจจะสูงขึ้นในแต่ละเดือนได้อีกด้วย

         ก่อนอื่นทุกคนต้องรู้ก่อนว่าไฟฟ้าภายในบ้านที่เราใช้กันอยู่ทุกวันนั้นมาจาก โรงผลิตไฟฟ้า และส่งต่อผ่านสายไฟมาตามเสาไฟฟ้าแรงสูง แต่ก่อนที่จะส่งไฟฟ้าเข้าบ้านได้นั้น ต้องมีการแปลงไฟฟ้าจากแรงดันที่สูงมาก ให้กลายเป็นแรงดันต่ำก่อน เพราะหากว่าเป็นไฟฟ้าที่มีแรงดันสูงมาก จะไม่สามารถนำไปใช้ภายในบ้านได้นั่นเอง ซึ่งจะแบ่งประเภทของไฟฟ้าออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่

• ไฟฟ้ากระแสตรง เป็นการต่อจากขั้วบวก ต่อเข้ากับ ขั้วบวก และขั้วลบ ต่อเข้ากับขั้วลบที่เป็นแหล่งกำเนิดไฟฟ้า เช่น หลอดไฟ ไฟฉาย นาฬิกาบ้าน เป็นต้น
• ไฟฟ้ากระแสสลับ ซึ่งเป็นประเภทของไฟฟ้าที่ใช้ตามบ้านเรือน มีแรงดันไฟฟ้าถึง 220 โวลต์ เป็นกระแสไฟจากขั้วบวกและขั้วลบ จะต้องสลับกัน สังเกตได้จากปลั๊ก 3 ตา จะมีขั้วบวก ขั้วลบ และอีกขั้วเป็นสายดิน ซึ่งเป็นขั้วที่ให้ความปลอดภัยกรณีเกิดไฟรั่วนั่นเอง

⚡️ปริมาณทางไฟฟ้าที่ควรจำ ❗️

โดยก่อนที่จะเริ่มคำนวณค่าไฟฟ้าได้ น้อง ๆ ควรทำความรู้จักกับปริมาณทางไฟฟ้าเหล่านี้ก่อน ได้แก่

• ความต่างศักย์ เขียนแทนสัญลักษณ์ด้วยตัว V คือ ความแตกต่างของพลังงานไฟฟ้าระหว่างจุดสองจุด ซึ่งทำให้เกิดกระแสไฟฟ้าขึ้น โดยกระแสไฟฟ้าจะไหลจากจุดที่มีระดับพลังงานไฟฟ้าสูง (ศักย์ไฟฟ้าสูง) ไปยังจุดที่มีระดับพลังงานไฟฟ้าต่ำกว่า (ศักย์ไฟฟ้าต่ำ) และจะหยุดไหลเมื่อศักย์ไฟฟ้าทั้งสองจุดเท่ากัน มีหน่วยเป็นโวลต์ (V)
• ความต้านทาน เขียนแทนสัญลักษณ์ด้วยตัว R คือ ความสัมพันธ์ระหว่างแรงดันและกระแสไฟฟ้าของวัตถุ วัตถุที่มีความต้านทานต่ำจะยอมให้กระแสไฟฟ้าไหลผ่านได้ง่าย ซึ่งมีหน่วยเป็นโอห์ม (Ω)
• กระแสไฟฟ้า เขียนแทนสัญลักษณ์ด้วยตัว I คือ การไหลของประจุไฟฟ้าในวงจรไฟฟ้านั่นเอง ซึ่งมีหน่วยเป็น แอมแปร์ (A)
• กำลังไฟฟ้า เขียนแทนสัญลักษณ์ด้วยตัว P คือ พลังงานไฟฟ้าที่ใช้ไปในเวลา 1 นาที มีหน่วยเป็นวัตต์ (w)
• พลังงานไฟฟ้า เขียนแทนสัญลักษณ์ด้วยตัว W คือ กำลังไฟฟ้าที่นำไปใช้ในระยะเวลาหนึ่ง มีหน่วยเป็น จูล (J) เป็นการนำค่ากำลังไฟฟ้ามาคูณกันด้วยเวลา ดังนั้น 1 จูล จึงเท่ากับ พลังงานไฟฟ้าที่ถูกใช้ไปใน 1 วินาที ของเครื่องใช้ไฟฟ้าที่กำลังไฟฟ้า 1 วัตต์ นั่นเอง

⚡️สมการความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณทางไฟฟ้าต่าง ๆ

• สมการที่ 1 : เป็นการหาความสัมพันธ์ระหว่างความต่างศักย์ กระแสไฟฟ้า และความต้านทาน

V = I x R หรือ

• สมการที่ 2 : เป็นการหาความสัมพันธ์ระหว่างกำลังไฟฟ้า กระแสไฟฟ้า และความต่างศักย์ไฟฟ้า

P = I x V หรือ

• สมการที่ 3 : เป็นการหาความสัมพันธ์ระหว่างกำลังไฟฟ้า พลังงานไฟฟ้า และเวลา

W = P x t หรือ

สังเกตจากช่องสามเหลี่ยมด้านขวามือ เป็นเทคนิคการจำง่าย ๆ ซึ่งเมื่อต้องการจะหาคำตอบของตัวใดให้ปิดตัวนั้นนั่นเอง

📍ยกตัวอย่างโจทย์

1.เตารีดกระแส 2.2 แอมแปร์ ต่อกับไฟฟ้าความต่างศักย์ 220 โวลต์ เตารีดนี้ใช้กำลังไฟฟ้ากี่วัตต์

P       =       I x V

P       =       2.2 x 220

P       =       484 W #

2. ถ้าเปิดเตารีดกำลังไฟฟ้า 484 วัตต์ เป็นเวลา 2 นาที เตารีดนี้ใช้พลังงานไฟฟ้ากี่จูล

W      =       P x t

W      =       484 x 120

W      =       58,080 J #

        เมื่อน้อง ๆ ทุกคน ได้รู้จักกับหน่วยทางไฟฟ้า และความสัมพันธ์ระหว่างประมาณทางไฟฟ้าแล้ว ก็สามารถนำเอาสมการเหล่านั้น มาคำนวณหน่วยไฟฟ้าที่ใช้ภายในบ้านกันได้เลย

📍ยกตัวอย่างโจทย์

1.โทรทัศน์กำลังไฟ 120 วัตต์ เปิดดูทุกวัน วันละ 2 ชั่วโมง ถามว่าในเดือนธันวาคม โทรทัศน์จะใช้ไฟฟ้ากี่หน่วย

โดยใช้สูตรการคำนวณพลังงานไฟฟ้า คือ W = P x t

P = กำลังไฟฟ้า มีหน่วยเป็น กิโลวัตต์ (kW)

t = เวลา มีหน่วยเป็น ชั่วโมง (h)

W = พลังงานไฟฟ้า (kW x h) (หน่วย หรือ ยูนิต)

วิธีทำ

P       = 120 w

W      = p x t

         =  x 2

         =  

         = 0.24 หน่วย

ในเดือนธันวาคมใช้ไฟฟ้าทั้งหมด 31 x 0.24 = 7.44 หน่วย/เดือน #

         ซึ่งเมื่อเรารู้หน่วยไฟฟ้าที่ถูกใช้ไปในแต่ละเดือน ทำให้เราสามารถคิดค่าไฟฟ้าล่วงหน้าได้ โดยวีธีคิดค่าไฟฟ้ามีทั้งหมด 2 แบบ ได้แก่

• แบบอัตราคงที่ เป็นการนำจำนวนหน่วยมาคูณกับราคาต่อหน่วยที่ทางการกำหนดขึ้น จึงจะได้ออกมาเป็นค่าไฟฟ้า
• แบบอัตราก้าวหน้า เป็นการคิดค่อนข้างซับซ้อน เพราะแต่ละลำดับหน่วยจะมีราคาแตกต่างกันไป ยกตัวอย่างเช่น หน่วย 1-10 คิดในราคาหน่วยละ 3 บาท 11-20 คิดในราคาหน่วยละ 4 บาท เป็นต้น สามาถเช็คค่าพลังงานไฟฟ้าได้ที่นี่ << (คลิก) ซึ่งวิธีคิดแบบอัตราก้าวหน้า เป็นวิธีคิดค่าไฟในปัจจุบันที่ทางการไฟฟ้าได้ใช้คำนวณให้กับทุกบ้านนั่นเอง และในแต่ละเดือนทุกบ้านไม่เพียงแต่ต้องจ่ายค่าไฟฟ้า แต่ยังมีค่าบริการรายเดือนในการจดหน่วยค่าไฟ และค่า Ft ในการปรับต้นทุนการผลิต รวมถึงภาษีมูลค่าเพิ่มอีกด้วย

         เมื่อน้อง ๆ ได้รู้จักกับการคำนวณหน่วยไฟฟ้าแล้ว อย่าลืมเก็บใบเสร็จหรือบิลค่าไฟภายในบ้าน เพื่อตรวจเช็คดูความถูกต้องของจำนวนหน่วยไฟฟ้าของเครื่องใช้ไฟฟ้าภายในบ้าน รวมถึงคำนวณราคาที่คุณพ่อคุณแม่ต้องจ่ายในแต่ละเดือนได้ผ่านรายการ ห้องเรียนติวเข้ม ม.ปลาย ออกอากาศทุกวันจันทร์ - ศุกร์ เวลา 13.40 - 14.40 น. และเสาร์ - อาทิตย์ เวลา 14.30 - 15.30 น. ทาง ALTV ช่อง 4 ทีวีเรียนสนุก << (คลิกเลย)