"สำนวนและสุภาษิต" เมื่อได้ลองอ่านแล้ว บางคนอาจแยกไม่ออกซึ่งทั้งสองสิ่งนี้มีความแตกต่างกันในแง่ของลักษณะการเขียน แต่มีความหมายในเชิงสอนใจเช่นกัน ผู้คนมักจะหยิบยกสำนวนเหล่านี้ขึ้นมาเพื่ออบรมสั่งสอนลูกหลานหรือเพื่อเตือนใจ
สำนวนไทยคืออะไร ?
สำนวนไทย คือ ถ้อยคำหรือข้อความเชิงอุปมาอุปมัยโดยมีนัยแฝงอยู่อย่างลึกซึ้ง มีความหมายไม่ตรงตามตัว จะเป็นการพูดเชิงเปรียบเทียบ เชิงสั่งสอน และมักจะไม่แปลความหมายตรง ๆ ซึ่งผู้อ่านต้องตีความ
สุภาษิตคืออะไร ?
สุภาษิต หมายถึง คำพูดที่พูดออกมา ไม่ว่าจะเป็นทำนอง สำนวนโวหาร หรือคำพังเพย แต่มีเนื้อความหรือความหมายที่ดี เป็นคำตักเตือนสั่งสอนและสะกิดใจให้ระลึกถึงอยู่เสมอ
สำนวนและสุภาษิต ถือเป็นคำเปรียบเปรยที่ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อบอกเล่า เตือนใจ สร้างทัศนคติใหม่ และยังแฝงข้อคิดดี ๆ เพื่อนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวัน มาดู "9 สำนวน สุภาษิตไทย" ชวนฉุกให้คิดก่อนลงมือทำ
ซื่อกินไม่หมด คดกินไม่นาน
หมายถึง การทำดีไม่ต้องคอยระแวงใคร แต่หากคดโกง ไม่สุจริต ไม่ซื่อตรง สักวันอาจจะเดือดร้อน เมื่อความจริงเปิดเผย มักใช้เชิงสั่งสอนให้คนมั่นแต่ทำความดี ซื่อสัตย์ ไม่คิดคดโกงใคร
ปลาหมอตายเพราะปาก
หมายถึง การพูดพล่อย ๆ ไปเรื่อยโดยไม่ยั้งคิด สุดท้ายตนเอง ก็ได้รับอันตรายจากคำพูดนั้น เป็นสำนวน สุภาษิตเชิงสั่งสอนให้ฉุกคิดก่อนพูด ไม่ควรพูดเรื่องที่อาจจะนำภัยสู่ตัวในภายหลัง
แกว่งเท้าหาเสี้ยน
หมายถึง คนที่เข้าไปยุ่งเรื่องของคนอื่น จนทำให้ตัวเองได้รับความเดือนร้อน มักใช้ตักเตือนให้คิดว่าไม่ควรเป็นยุ่ง ข้องเกี่ยวกับเรื่องของผู้อื่นโดยไม่จำเป็นเพราะอาจนำภัยมาสู่ตนได้เช่นกัน
ขว้างงูไม่พ้นคอ
หมายถึงผู้นั้นมีปัญหาเรื่องใดเรื่องหนึ่ง พยายามจะปัดปัญหาให้พ้นจากตัว แต่แล้วก็ไม่สามารถปัดความรับผิดชอบไปได้ ต้องได้รับผลกระทบจากปัญหานั้นอยู่ดี ที่มาของสํานวน เปรียบเหมือนกับการขว้างงูออกไปจากตัว แต่เนื่องจากงูตัวยาวจึงยังใช้หางรัดคอผู้ขว้างไว้อยู่ดี ผู้ขว้างจึงไม่สามารถขว้างงูให้พ้นจากตนเองได้
ฟ้าไม่กระเทือนสันหลัง
หมายถึง อํานาจเบื้องบนหรือผู้ปกครองยังไม่ลงโทษทัณฑ์ ใช้ในสํานวนว่า ถ้าฟ้าไม่กระเทือนสันหลังก็ยังไม่รู้สึก. มักใช้เปรียบเทียบกับคนที่ดื้อด้าน หัวรั้น ต้องโดนลงโทษก่อนถึงจะสำนึกได้
ยาวบั่น สั้นต่อ
หมายถึง รักจะอยู่ด้วยกันนาน ๆ ให้ตัดความคิดอาฆาตพยาบาท รักจะอยู่ด้วยกันสั้น ๆ ให้คิดอาฆาตพยาบาทเข้าไว้ เป็นการเปรียบเปรยถึงความสัมพันธ์ หากต้องการที่จะรักกันให้นานนั้นให้ทำการบั่น ทำความดีต่อกันเพื่อความสัมพันธ์ระยะยาว ซึ่งหมายถึงการตัดความคิด อาฆาตพยาบาท ความไม่หวังดีออกไป สั้นให้ต่อนั้น หมายถึงการ ต่อความคิด อาฆาตพยาบาท ความไม่หวังดี หรือสิ่งที่จะมีผลกระทบต่อความสัมพันธ์ ซึ่งจะเป็นการทำลายความสัมพันธ์ให้สิ้นสุดลงเร็วมากยิ่งขึ้น
วัวใครเข้าคอกคนนั้น
หมายถึง กรรมที่ใครสร้างไว้ ย่อมส่งผลให้แก่ผู้นั้นดุจวัวที่กลับเข้าคอกของมันเอง. หรือ กรรมใดใครก่อ กรรมนั้นคืนสนองใครที่ทำกรรมอะไรไว้ย่อมด้รับผลกรรมจากการกระทำที่ตัวเองได้ทำไว้ ไม่ช้าก็เร็ว
สุกเอาเผากิน
หมายถึง ทำแค่ให้เสร็จ ๆ ให้พ้น ๆ ไป ทำอย่างลวก ๆ โดยไม่ได้คำนึงถึงผลที่ออกมาว่าดีหรือไม่
คนล้มอย่าข้าม
หมายถึง ไม่ควรไปดูถูกคนที่ตกต่ำ ล้มเหลว ผิดพลาด หรือกำลังลำบากในชีวิต ไม่ควรไปดูถูกหรือเหยียบหยามเขา เนื่องจากในภายภาคหน้าเขาอาจจะกอบกู้ฐานะเดิมกลับมาได้อีกครั้ง
รู้จักสำนวนและสุภาษิต แล้วอย่าลืมนำไปปรับใช้ หรือเตือนสติก่อนตัดสินใจทำ เพื่อให้ทุกวันเป็นวันที่ดี
เรื่องราวที่เกี่ยวข้อง
