ศาสนา (Religion) มีความสำคัญต่อสังคมมนุษย์มาอย่างยาวนาน ทั้งเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจและเครื่องมือสั่งสอนเตือนใจให้คนเราหมั่นทำความดีละเว้นการทำชั่ว ในวันนี้ ALTV จึงนำสรุปสาระสำคัญเกี่ยวกับ 4 ศาสนาสากลมาฝากเพื่อน ๆ กัน

ศาสนาพุทธ (Buddism)

พุทธศาสนาถือกำเนิดในชมพูทวีป ปัจจุบันคือประเทศอินเดีย โดยมี "พระพุทธเจ้า" เป็นศาสดาประจำศาสนา ในหลายศตวรรษที่ผ่านมาศาสนาพุทธแผ่ขยายไปยังทั่วภูมิภาคต่าง ๆ ในโลก สามารถแบ่งออกเป็น 2 นิกายหลัก ได้แก่ นิกายเถรวาท พบมากในประเทศ ศรีลังกา ไทย กัมพูชา เมียนมา ลาว ศรีลังกา และอีกนิกายหนึ่งคือ นิกายมหายาน ที่แพร่หลายในประเทศ ญี่ปุ่น จีน สิงค์โปร ฯลฯ นอกจากนี้ศาสนาพุทธ จัดอยู่ในศาสนาแบบ "อเทวนิยม" หรือ การไม่เชื่อว่ามีพระเจ้า และไม่มีคำสอนว่าพระเจ้าเป็นสร้างโลกและสรรพสิ่งต่าง ๆ บนโลก

พระพุทธเจ้า

• พระพุทธเจ้า หรือ พระโคตมพุทธเจ้า มีพระนามเดิมว่า “สิทธัตถะ" พระองค์ประสูติในวันศุกร์ ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 ณ พระราชอุทยานลุมพินีวัน กรุงกบิลพัสดุ์ โดยเป็นพระราชโอรสพระเจ้าสุทโธทนะ และพระนางสิริมหามายา
• พระองค์ตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าหลังจากออกผนวชได้ 6 ปี ณ ริมฝั่งแม่น้ำเนรัญชรา ปัจจุบันคือพุทธคยา ประเทศอินเดีย
• พระองค์เสด็จดับขันธปรินิพพาน เมื่อวันอังคาร ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 ตรงกับวันประสูติ ขณะพระชนมายุได้ 80 พรรษา ที่เมืองกุสินารา

คัมภีร์และหลักคำสอน 

• ศาสนาพุทธมุ่งเน้นให้ทำความดีละเว้นความชั่ว ทำจิตใจให้บริสุทธิ์ และมีเป้าหมายสูงสุดคือการไปสู่นิพพาน หรือการหลุดพ้นจากความทุกข์ทั้งปวง
• คัมภีประจำศาสนาคือ 'พระไตรปิฏก' มีเนื้อหาภายในประกอบด้วยหลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า

เทศกาลและพิธีกรรมสำคัญทางศาสนา

• วันมาฆบูชา
• วันวิสาขบูชา
• วันอาสาฬหบูชา
• วันอัฏฐมีบูชา
• เทศกาลเข้าพรรษา/ออกพรรษา

ศาสนาคริสต์ (Christianity)

ต้นกำเนิดศาสนาคริสต์ เกิดขึ้นในทวีปเอเชียตะวันตกเฉียงใต้ บริเวณประเทศอิสราเอล-ปาเลสไตน์ และได้แผ่ขยายออกไปยังทวีปต่าง ๆ โดยเฉพาะในดินแดนตะวันออกกลาง และยุโรป จนกลายมาเป็นศาสนาที่มีผู้ศรัทธานับถืออันดับต้น ๆ ของโลก

ศาสนาคริสต์มีแนวคิดบูชาพระเจ้าเพียงองค์เดียว หรือที่เรียกว่า “เอกเทวนิยม” โดยมี ‘พระเยซู (Jesus Christ)’ เป็นศาดาประจำศาสนา และมีนิกายสำคัญที่รู้จักแพร่หลายอยู่ 3 นิกายด้วยกัน ได้แก่ 

• นิกายโรมันคาทอลิก
• นิกายโปเตสแเตน
• นิกาออร์โธดอกซ์

พระเยซู

• พระเยซู หรือ เยซูชาวนาซาเร็ธ ประสูติในเมืองเบธเลเฮม ทางตอนใต้ของเยรูซาเล็ม เมื่อช่วงปี พ.ศ.543 โดยมีบิดาชื่อ 'ยอแซฟ' และมารดาชื่อ 'มารี'
• บทบาทสำคัญของพระองค์คือการเผยแพร่พระวจนะ และช่วยเหลือผู้ตกทุกข์ได้ยาก แต่ภายหลังการกระทำของพระเยซูถูกตัดสินว่าเป็นภัยต่อระบบการปกครองของชาวโรมัน จึงถูกพิพากษาลงโทษด้วยการประหารชีวิตด้วยการตรึงไม้กางเขน

คัมภีร์และหลักธรรมคำสอน 

• ศาสนาคริสต์มุ่งสอนให้รู้จักมอบความรักและความเมตตาต่อพระเจ้าและเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน ดั่งคำสอนที่ว่า "จงรักเพื่อนมนุษย์เหมือนรักตัวเอง"
• คัมภีร์ของศาสนาคริสต์ เรียกว่า พระคัมภีร์ไบเบิ้ล (ฺBible)

เทศกาลและพิธีกรรมสำคัญ

• วันคริสต์มาส
• พิธีศีลล้างบาป หรือ ศีลจุ่ม
• พิธีศีลมหาสนิท

ศาสนาอิสลาม (Islam)

ศาสนาอิสลามกำเนิดขึ้นในดินแดนอารเบีย ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของทวีปเอเชีย ประชากรส่วนมากที่นับถือศาสนานี้จึงพบมากในดินแดนชาวอาหรับ หรือ ประเทศในแถบเอเชียตะวันตกเฉียงใต้ อย่างมาเลเซีย และอินโดนีเซีย  

ศาสนาอิสลามมีความหมายว่า “น้อมรับประสงค์จากพระผู้เป็นเจ้า” ส่วนผู้นับถือจะเรียกว่า “มุสลิม” (ผู้น้อมรับพระผู้เป็นเจ้า) โดยจัดอยู่ในประเภท ศาสนาเอกเทวนิยมเช่นเดียวกับ ศาสนาคริสต์ และศาสนายูดาห์ คือการนับถือพระเจ้าองค์เดียว นั่นคือ ‘พระอัลลอฮ์’ ส่วนพระนบี มูฮัมหมัด อยู่ในฐานะเป็นผู้ประกาศศาสนาอิสลาม 

พระนบี มูฮัมหมัด

• พระนบี มูฮัมหมัด หรือ ซอลลัลรอฮุอะไลฮิวะซัลลัม ประสูติเมื่อปี ค.ศ. 570 ที่นครเมกกะ ปัจจุบันเป็นที่ตั้งประเทศซาอุดิอาระเบีย มีบทบาทสำคัญคือการประกาศศาสนาอิสลามและเผยแผ่พระวจนะ
• ชาวมุสลิมเชื่อว่าเป็นนบีคนสุดท้ายของอัลลอฮ์ในศาสนาอิสลาม

คัมภีร์และหลักธรรมคำสอน 

• เน้นการสอนให้อุทิศตนต่อประสงค์ของพระผู้เป็นเจ้า 
• คัมภีร์ของศาสนาอิสลาม เรียกว่า คัมภีร์อัลกุรอาน

เทศกาลและพิธีกรรมสำคัญ

• ถือศีลอด
• พิธีละหมาด
• การจ่ายซากาต

ศาสนาพรามห์-ฮินดู (Hindu)

ศาสนาพราหมณ์-ฮินดู มีต้นกำเนิดบริเวณเอเชียใต้ หรือ ประเทศอินเดีย ผู้นับถือศาสนาพรมห์-ฮินดูจึงเป็นชาวอินเดียเสียส่วนมาก รองลงมาสามารถพบเห็นได้ในประเทศเนปาล มอริเชียส บาหลี อินโดนีเซีย ตลอดจนประเทศไทย ที่รู้จักในชื่อว่า ‘ศาสนาพรามห์’ 

ศาสนาพรามห์-ฮินดู เป็นศาสนาที่มีความเชื่อในเทพเจ้าหลายองค์ (พหุเทวนิยม) ไม่มีศาสดา ไม่มีรูปเคารพ เนื่องจากอายุเก่าแก่จนไม่สามรถระบุได้ว่าใครประกาศคนแรก มีเพียงข้อมูลว่ามาจากความเชื่อ ความศรัทธาของชาวอารยัน (Aryan) ที่อพยพมาตั้งถิ่นฐานในประเทศอินเดีย แล้วถึงค่อยวิวัฒนาการมาเป็นศาสนา โดยมีพรามห์เป็นผู้เผยแผ่หลักคำสอนสืบทอดกันมา 

คัมภีร์และหลักคำสอน 

• คำสอนในศาสนาพรามห์-ฮินดูมีหลากหลายมากแตกต่างกันไปตามสำนัก แต่ที่จะยึดถือร่วมกัน คือความเชื่อในผลของการกระทำ การเวียนวายตายเกิด การแบ่งชนชั้นวรรณะ และความจงรักภักดีต่อพระเจ้า
• คัมภีร์ในศาสนาพราหมณ์ เรียกว่า พระเวท

เทศกาลและพิธีกรรมสำคัญ 

• พิธีศราทธ์ 
• พิธีบูชาเทพ-เทวดา 
• พิธีสังสการ

จากสรุปสาระสำคัญของศาสนาสากลที่เรานำมาฝาก ทำให้เห็นว่าถึงแม้ว่าหลักธรรมคำสอนและข้อปฏิบัติของแต่ละศาสนาจะแตกต่างกันไป แต่มีจุดร่วมเดียวกันคือการสอนให้ทำความดีละเว้นการทำชั่ว เพื่อการอยู่ร่วมกันอย่างสันติและไม่เบียดเบียนซึ่งกันและกัน นอกจากนี้ยังมีความรู้ดี ๆ เกี่ยวกับศาสนาสากลรอให้เพื่อน ๆ รับชม ได้ที่ รายการ ห้องเรียนติวเข้ม ม.ต้น ตอน "ศาสนาสากล" ทางเว็บไซต์ ALTV ช่อง 4 ทีวีเรียนสนุก