ความรักคืออะไร? เราจะรู้ได้อย่างไรว่ากำลังมีความรัก? คำถามเหล่านี้แสดงให้เห็นว่า “ความรัก” เป็นสิ่งที่มนุษย์สนใจและพยายามหาคำนิยามมาตั้งแต่สมัยโบราณ เช่นเดียวกับชาวกรีกโบราณ ที่ได้แบ่งประเภทของความรักออกเป็น 5 แบบ ตั้งแต่ความลุ่มหลง ไปจนถึงความรักที่ปราศจากเงื่อนไข

เพื่อให้เข้าใจความหมายของความรักแต่ละรูปแบบได้ง่ายขึ้น เราจะนำความรักทั้ง 5 แบบมาเปรียบเทียบกับละครคุณภาพจาก Thai PBS ทั้ง 5 เรื่อง จะมีความรักแบบไหน ละครเรื่องอะไรบ้าง ไปชมพร้อมกันเลย

รักแบบคลั่งไคล้ (Mania)

คำว่า "มาเนีย" (Mania) ในภาษากรีกโบราณหมายถึง "ความคลั่งไคล้" หรือ "ความบ้าคลั่ง" ความรักแบบมาเนียจึงเป็นความรักที่เต็มไปด้วยความลุ่มหลงและอยากครอบครองอีกฝ่ายอย่างรุนแรง ซึ่งมักแสดงออกมาในรูปแบบพฤติกรรมที่ เป็นพิษ มากกว่าความรู้สึกเชิงบวก เช่น ความรู้สึกไม่มั่นคง กลัวว่าจะสูญเสียคนรัก พฤติกรรมสะกดรอยตาม (Stalking) หรือพฤติกรรมหึงหวงรุนแรง

หากจะเปรียบเทียบให้เห็นภาพมากขึ้น ความรักแบบมาเนีย คล้ายกับเรื่องราวความรักของ "อึ่ง" และ "ปริก" บ่าวตำหนักใหญ่ในละคร หม่อมเป็ดสวรรค์ “อึ่ง” (รับบทโดย นาแนน ภัคจิรา) บ่าวผู้มีใจให้กับปริกตั้งแต่แรกพบ และ “ปริก” (รับบทโดย ชมวิว หนึ่งฤทัย) บ่าวที่มีคนรักของตนอยู่แล้ว

อึ่งปฏิเสธที่จะยอมรับความจริงว่าปริกมีคนรัก และคิดกับตนเพียงแค่พี่น้อง แทนที่จะปล่อยให้ปริกได้ใช้ชีวิตตามต้องการ อึ่งกลับตามหึงหวงและเฝ้าติดตามปริกอยู่ไม่ห่าง จนเกิดความโกรธแค้นและริษยาต่อคนรักของปริก ถึงขั้นทำร้ายร่างกายคนรักของปริก

4 วิธีรักอย่างมีสติและมีสุขภาพจิตดีขึ้น

หากคุณรู้ตัวว่า มีแนวโน้มไปทาง "รักแบบคลั่งไคล้" หรืออยากปรับปรุงตัวเองให้รักอย่างมีสติและสมดุลขึ้น ลองทำตามแนวทางนี้ดูสิ

1.ฝึกที่จะรักตัวเอง เพิ่มคุณค่าให้ตัวเอง ใช้เวลาอยู่กับตัวเองให้มากขึ้น เรียนรู้ที่จะมีความสุขโดยไม่ต้องพึ่งพาคนอื่น

2.ลดความคาดหวังและความต้องการควบคุมอีกฝ่าย ปรับมุมมองใหม่ว่าคนรักของเราก็ต้องมีอิสระ มีชีวิตเป็นของตัวเอง ไม่จำเป็นต้องอยู่กับเราตลอดเวลา

3.ฝึกสร้างความมั่นคงทางอารมณ์ หลีกเลี่ยงการตอบสนองทางอารมณ์แบบทันที และจัดการกับความหึงหวงด้วยกิจกรรมที่ช่วยระบายอารมณ์ เช่น การเขียนบันทึก ออกกำลังกาย หรือฟังเพลงที่สงบ

4.ปรับเปลี่ยนมุมมองเกี่ยวกับความรัก ความรักที่ดีไม่ใช่การครอบครอง แต่คือการให้พื้นที่และการสนับสนุนซึ่งกันและกัน

📺 รับชมละครเรื่อง หม่อมเป็ดสวรรค์ ได้ทาง www.VIPA.me (คลิก)

อ่านเรื่องย่อทาง www.thaipbs.or.th/MhomPedSawan

❤รักแบบไร้เงื่อนไข (Agape)

ในความเชื่อของชาวกรีก ความรักแบบ “อากาเป้” (Agape) ถือเป็นความรักที่สูงสุดและประเสริฐ โดยคำว่า อากาเป้ มีรากศัพท์มาจาก “พระคัมภีร์ไบเบิล” ซึ่งใช้นิยามความรักของพระเจ้าที่มีต่อมนุษย์ เช่นเดียวกับความรักที่มนุษย์มีต่อพระเจ้า อากาเป้จึงเปรียบได้กับความรักอันบริสุทธิ์ ไร้เงื่อนไข ไม่หวังผลตอบแทน และเป็นความรักที่เน้นการให้มากกว่าการรับ

เปรียบได้กับความรักอันบริสุทธิ์ของ "หม่องสะ" หรือ "สะสะ" ที่มีต่อนางปิ่น ละครเรื่อง จากเจ้าพระยาสู่อิรวดี สะสะ (รับบทโดย เดาง์ (Daung) ) เป็นศิลปินเอกแห่งโรงละครหลวงอังวะ ผู้ที่คอยดูแลและห่วงใยนางปิ่น (รับบทโดย นัฐรุจี วิศวนารถ)

แม้ว่าหม่องสะจะรู้ดีว่านางปิ่นอาจไม่มีวันมอบหัวใจให้เขาได้เต็มร้อย หรืออาจต้องจากกันเพราะชะตาชีวิตและความต่างของเส้นทาง แต่เขาก็ยังคงรักและห่วงใยเธออย่างจริงใจ ไม่เคยเรียกร้องสิ่งใดตอบแทน เขาปกป้องนางปิ่นในยามทุกข์ยาก คอยอยู่เคียงข้างเธอแม้ต้องเสี่ยงชีวิต นี่คือลักษณะของความรักที่แท้จริง รักที่ไม่ใช่การครอบครอง แต่คือ การให้ โดยไม่หวังสิ่งใดกลับมา

ความรักของหม่องสะแสดงให้เห็นว่า อากาเป้ ไม่ใช่เพียงแค่ความรักระหว่างคนรักเท่านั้น แต่ยังรวมถึงความเมตตา ความเข้าใจ และการให้เกียรติซึ่งกันและกัน แม้สุดท้ายแล้วนางปิ่นจะเลือกเส้นทางของตนเอง แต่หม่องสะยังคงภักดีและปรารถนาให้เธอมีความสุขเสมอ นี่คือความรักที่ยิ่งใหญ่และทรงพลังที่สุด—รักที่ให้โดยไม่ต้องการครอบครอง

ละคร จากเจ้าพระยาสู่อิรวดี จึงไม่ใช่เพียงเรื่องราวของความรัก แต่ยังเป็นบทเรียนที่สะท้อนให้เห็นถึง พลังของความรักแบบอากาเป้ ที่งดงามและยั่งยืนเหนือกาลเวลา

📺 รับชมละครเรื่อง จากเจ้าพระยาสู่อิรวดี ได้ทาง www.VIPA.me (คลิก)

อ่านเรื่องย่อทาง www.thaipbs.or.th/program/Irrawaddy

❤รักแบบหลงใหลในร่างกาย (Eros)

เอรอส (Eros) เป็นคำที่ใช้เรียก ความรักแบบโรแมนติกเร่าร้อน เน้นความปรารถนาทางกายและความรู้สึกทางเพศ รวมถึงความหลงใหลในความงามของอีกฝ่าย โดยได้ชื่อเรียกมาจากเทพเจ้าแห่งความรักในปกรณัมกรีกที่มีนามว่า เอรอส หรือ คิวปิด คำว่า เอรอส ยังมีความหมายถึง “ความรัก” หรือ “แรงปรารถนา” ซึ่งเป็นที่มาของคำว่า อีโรติก (Erotic) นั่นเอง

เช่นเดียวกับความรักของ "ท่านเจ้าคุณอินทรา" ที่มีต่อ "ลำจวน" ในละครอิงประวัติศาสตร์เรื่อง บุษบาลุยไฟ

ลำจวน (รับบทโดย เฌอปราง อารีย์กุล) หญิงสาวผู้มีความงามเป็นเลิศ ไม่เพียงแต่รูปโฉม แต่ยังเฉลียวฉลาดและกล้าหาญ ทำให้ ท่านเจ้าคุณอินทรา หลงใหลในตัวลำจวนและเต็มไปด้วยความปรารถนาอันแรงกล้า ถึงขั้นใช้เล่ห์เหลี่ยมและอำนาจเพื่อให้ได้ครอบครอง แม้ว่าลำจวนจะไม่ได้เต็มใจตอบรับความรักนี้ ความหลงใหลของท่านเจ้าคุณไม่ได้เกิดจากความเข้าใจหรือการเคารพซึ่งกันและกัน แต่เป็นความต้องการครอบครองเพียงฝ่ายเดียว

นี่สะท้อนให้เห็นว่า ความรักแบบเอรอส แม้จะมีพลังดึงดูดมหาศาล แต่หากขาดความเคารพซึ่งกันและกัน อาจกลายเป็นความรักที่นำไปสู่ความทุกข์ เช่นเดียวกับชะตากรรมของลำจวน ผู้ต้องต่อสู้เพื่ออิสรภาพจากความรักที่มีแต่แรงปรารถนา แต่ขาดความเข้าใจ

📺 รับชมละครเรื่อง บุษบาลุยไฟ  ได้ทาง www.VIPA.me (คลิก)

อ่านเรื่องย่อทาง www.thaipbs.or.th/program/BudsabaLuiFire

รักแบบอบอุ่น ยั่งยืน (Storge)

ความรักแบบ "สตอร์เก้" (Storge) คือความรักที่เกิดจากความผูกพัน ความคุ้นเคย และการดูแลกันอย่างจริงใจ ไม่ได้เกิดจากแรงปรารถนาหรือความหลงใหลทันทีเหมือนความรักแบบ "เอรอส" แต่ค่อย ๆ เติบโตขึ้นตามกาลเวลา เปรียบได้กับความรักในครอบครัว หรือมิตรภาพที่แน่นแฟ้นจนพัฒนาเป็นความรักที่ลึกซึ้ง

ในละคร Sweet Sensory เรื่องรัก หลากรส ความสัมพันธ์ระหว่าง "คราม" และ "แตม" เป็นตัวอย่างของความรักแบบสตอร์เก้อย่างแท้จริง

"คราม" (รับบทโดย สุทธิรักษ์ ทรัพย์วิจิตร) อดีตเชฟฝีมือดีที่ต้องสูญเสียการรับรส กับ "แตม" (รับบทโดย ภัชธร ธนวัฒน์) หญิงสาวตาบอดผู้มีพรสวรรค์ด้านการชิมอาหาร ทั้งคู่ต่างมีข้อจำกัดในชีวิต แต่แทนที่จะมองเป็นอุปสรรค พวกเขากลับใช้มันเป็นพลังในการเติมเต็มกันและกัน

คราม ไม่ได้มองว่าแตมเป็นเพียงหญิงสาวตาบอด แต่เห็นถึงความสามารถและความพยายามของเธอ ขณะเดียวกัน แตม ก็เข้าใจถึงความเจ็บปวดของคราม และคอยเป็นกำลังใจให้เขากลับมาทำในสิ่งที่รักอีกครั้ง พวกเขาสนับสนุนกันโดยไม่หวังผลตอบแทน เป็นความรักที่มั่นคงและอบอุ่นเหมือนคนในครอบครัว

"รักแบบสตอร์เก้ ไม่ใช่ความรักที่หวือหวา แต่คือความรักที่อยู่ข้างกันเสมอ ไม่ว่าจะสุขหรือทุกข์" เช่นเดียวกับครามและแตม ที่แม้จะมีข้อบกพร่อง แต่ความรักของพวกเขากลับสมบูรณ์แบบในแบบของมันเอง

📺 รับชมละครเรื่อง Sweet Sensory เรื่องรัก หลากรส  Season 1 และ 2 ได้ทาง www.VIPA.me (คลิก)

อ่านเรื่องย่อทาง www.thaipbs.or.th/program/SweetSensory

รักตัวเอง (Philautia)

ฟิลาอูเทีย (Philautia) หมายถึง “ความรักที่มีต่อตนเอง” ซึ่งมี 2 ประเภท คือ ความรักตัวเองแบบเป็นพิษ (Narcissism) ที่นำไปสู่ความหลงตัวเอง ขาดความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น และอีกแบบคือความรักตัวเองอย่างพอเหมาะ ที่ช่วยสร้างความสุขให้กับตัวเองและส่งต่อความรักให้ผู้อื่นได้

ตัวอย่างของ ฟิลาอูเทีย เห็นได้ชัดจากตัวละคร "เบส" ในละคร The Interns หมอ มือ ใหม่ นักศึกษาแพทย์ที่ต้องเผชิญกับความกดดันมหาศาลจากทั้งการเรียน การทำงาน และความคาดหวังของคนรอบตัว

ภาพจาก Thai PBS

ในช่วงแรก เบส (รับบทโดย พลวิชญ์ เกตุประภากร) เป็นคนที่ทุ่มเทให้กับอาชีพหมออย่างสุดตัว ซึ่งเป็นความรักตัวเองแบบเป็นพิษได้อย่างชัดเจน เบสเป็นแพทย์อินเทิร์นที่เต็มไปด้วยความมั่นใจในตัวเอง เชื่อว่าตนเองเก่งที่สุด และต้องการเป็นที่ยอมรับเหนือใคร จุดแข็งของเขาคือความทะเยอทะยาน แต่ขณะเดียวกันความรักตัวเองที่มากเกินไปก็ทำให้เขามองข้ามความรู้สึกของเพื่อนร่วมงาน

แต่เมื่อเวลาผ่านไป เบสได้เรียนรู้ว่าการเป็นหมอที่ดี ไม่ได้หมายถึงการต้องสมบูรณ์แบบเสมอไป แต่คือการดูแลทั้ง ผู้ป่วยและตัวเอง ไปพร้อมกัน เขาเริ่มให้ความสำคัญกับสุขภาพจิตของตัวเองมากขึ้น รู้จักปล่อยวาง ยอมรับข้อผิดพลาด และใช้มันเป็นบทเรียนเพื่อเติบโต

📺 รับชมละครเรื่อง The Interns หมอ | มือ | ใหม่ ได้ทาง www.VIPA.me (คลิก)

อ่านเรื่องย่อทาง www.thaipbs.or.th/program/TheInterns

อีกหนึ่งตัวละครหนึ่งที่สะท้อน การรักตัวเอง ที่เห็นคุณค่าในตัวเอง เชื่อมั่นในศักยภาพของตัวเองอย่างชัดเจน ก็คือ "ซัน" จากละคร ฝันของฉัน คือฟันดาบ

ซัน (รับบทโดย ภีมพล พาณิชย์ธำรง) นักกีฬาฟันดาบที่ถูกมองว่าเป็นตัวปัญหา โดนดูถูกจากคนรอบข้างว่าไม่มีทางไปถึงฝันได้ แต่แทนที่เขาจะปล่อยให้คำวิจารณ์เหล่านั้นมาทำลายความมั่นใจ เขากลับเลือกที่จะศรัทธาในตัวเอง ไม่ยอมแพ้ และพยายามฝึกฝนเพื่อพิสูจน์ว่าความสามารถของเขามีค่า

ความรักตัวเองของซันคือ การยอมรับตัวเองในแบบที่เป็น และไม่ปล่อยให้คำดูถูกมาทำลายความเชื่อมั่นของเขา สิ่งนี้ทำให้เขาก้าวข้ามอุปสรรค และสร้างเส้นทางของตัวเองได้สำเร็จ

ฟิลาอูเทีย ที่ดี ไม่ได้แปลว่าเราต้องสมบูรณ์แบบเสมอไป แต่คือการมองเห็นข้อดีในตัวเอง ยอมรับข้อบกพร่อง และพัฒนาตัวเองอย่างต่อเนื่อง เหมือนกับซันที่เลือกจะ รักตัวเองให้มากพอ จนไม่ยอมแพ้ต่อคำดูถูก และกล้าสู้เพื่อความฝันของตัวเอง

📺 รับชมละครเรื่อง ฝันของฉัน คือฟันดาบ ได้ทาง www.VIPA.me (คลิก)

อ่านเรื่องย่อทาง www.thaipbs.or.th/program/MyDreamIsFencing